Κάθε χρόνο την 1η Απριλίου αναβιώνει το έθιμο με τα αθώα ψέματα. Πρόκειται για μία παιγνιώδη συνήθεια των ανθρώπων, με παγκόσμια διάσταση.
Το έθιμο έλκει την καταγωγή του από τη Δύση και οι ρίζες του ανιχνεύονται στους αρχαίους Κέλτες, οι οποίοι συνήθισαν την Πρωταπριλιά που καλυτέρευε ο καιρός να βγαίνουν για ψάρεμα. Τις περισσότερες φορές γύριζαν με άδεια χέρια, αλλά οι ψεύτικες ιστορίες τους για μεγάλα ψάρια έδιναν κι έπαιρναν.Γι’ αυτό οι Γάλλοι ονομάζουν ακόμα και σήμερα το πρωταπριλιάτικο ψέμα, Poisson d’ Avril δηλαδή Ψάρι του Απρίλη.Ούτως ή άλλως, το έθιμο είναι πανευρωπαϊκό. Οι Άγγλοι ονομάζουν, την 1η Απριλίου, April fool’s day.
Τον Μεσαίωνα, οι Γάλλοι γιόρταζαν την Πρωτοχρονιά την 1η Απριλίου, λόγω του Πάσχα. Το 1560 ή το 1564 ο βασιλιάς Κάρολος Θ’ μετέθεσε την αρχή του έτους από την 1η Απριλίου στην 1η Ιανουαρίου για να συμβαδίζει η χώρα του ημερολογιακά με τις άλλες χώρες. Η αλλαγή αυτή δημιούργησε προβλήματα στο λαό, καθώς ό,τι έχει σχέση με την οργάνωση του χρόνου δημιουργεί συναισθηματικές φορτίσεις και αντιδράσεις. Όσοι, λοιπόν, από τους υπηκόους του βασιλιά αποδέχτηκαν την ημερολογιακή αλλαγή πείραζαν εκείνους που συνέχιζαν να τηρούν την παλιά πρωτοχρονιά (1η Απριλίου), λέγοντάς τους περιπαικτικά ψέματα ή κάνοντάς τους ψεύτικα πρωτοχρονιάτικα δώρα.
Από τους Κέλτες και τους Γάλλους το έθιμο μεταλαμπαδεύτηκε σ’ όλο τον κόσμο, με προεξάρχουσες τις εφημερίδες στις αρχές του 20ου αιώνα και στη συνέχεια τα ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης, που συχνά μεταδίδουν πολύ επιτυχημένες ειδήσεις - φάρσες. Με την εξάπλωση του Ίντερνετ, η Πρωταπριλιά έχει γίνει πλέον καθημερινή συνήθεια. Τα λεγόμενα «hoax» είναι οι πιο συνηθισμένες διαδικτυακές φάρσες. Πρόκειται για κατασκευασμένες ιστορίες με περίτεχνο τρόπο που μπορούν να ξεγελάσουν ακόμη κι ένα γνώστη του θέματος, το οποίο πραγματεύονται.
Στον ελληνικό χώρο το έθιμο πρέπει να ήταν γνωστό από την εποχή των Σταυροφοριών. Η συνήθεια να λένε ψέματα δεν είναι άγνωστη στην Ελλάδα. Μάλιστα, αποτελεί, όπως υποστηρίζει ο λαογράφος Γεώργιος Μέγας, συνήθη μηχανισμό στην προσπάθεια εξασφάλισης της επιτυχίας μιας μαγικής ενέργειας ή ενός δύσκολου έργου, βάσει της αντίληψης ότι η ψευδολογία ξεγελά και εμποδίζει τις βλαπτικές δυνάμεις. Και το ψέμα της Πρωταπριλιάς είναι «ένα σκόπιμο ξεγέλασμα των βλαπτικών δυνάμεων που θα εμπόδιζαν την αγροτική παραγωγή», σύμφωνα με το λαογράφο Δημήτριο Λουκάτο.
Πηγή: sansimera.gr
ΑΠΡΙΛΙΟΣ ΚΑΛΟ ΜΗΝΑ: Ο Απρίλιος μπήκε σήμερα 1 Απριλίου. Καλό Μήνα σε όλους. Ο τέταρτος μήνας του πολιτικού έτους, με διάρκεια 30 ημέρες. Αρχικά ήταν ο δεύτερος μήνας του δεκάμηνου Ρωμαϊκού ημερολογίου με την ονομασία Aprilis και πήρε το όνομά του από το λατινικό ρήμα aperire, που σημαίνει ανοίγω, γιατί το μήνα αυτό ανοίγουν, ανθίζουν τα λουλούδια.
Ο Νέρων θέλησε να μετονομάσει τον Απρίλιο σε Νερώνιο (Neronius), ύστερα από μια αποτυχημένη απόπειρα δολοφονίας του το 65 μ.Χ, αλλά η ονομασία αυτή δεν επικράτησε.
Απρίλιος – Λαογραφία
Ο Απρίλιος με τον Μάη είναι οι μήνες των λουλουδιών («Ο Απρίλης με τα λούλουδα και ο Μάης με τα ρόδα»).
Η βροχή του Απρίλη θεωρείται από τους γεωργούς πολύ ευεργετική («Αν κάνει ο Μάρτης δυο νερά και ο Απρίλης άλλο ένα, χαρά σ’ εκείνο το ζευγά που ‘χει πολλά σπαρμένα»).
Στη Θράκη το βρόχινο νερό της πρωταπριλιάς θεωρείται θεραπευτικό. Παλαιότερα το μάζευαν σε μπουκάλι και το έδιναν στους αρρώστους.
Ο Απρίλης αποκαλείται στις διάφορες ντοπιολαλιές:
Ο Απρίλης αποκαλείται στις διάφορες ντοπιολαλιές:
Γρίλλης, δηλαδή γκρινιάρης, γιατί συνήθως τελείωναν τα γεωργικά αποθέματα από τις προηγούμενες συγκομιδές κι άρχιζαν οι γκρίνιες στην οικογένεια.
Τιναχτοκοφινίδης ή Τιναχτοκοφινίτης, επειδή καθαρίζονταν τα κοφίνια για να καθαριστούν.
Ξεροκοφινάς, γιατί τελείωναν πάντα οι φτωχές συγκομιδές των γεωργών.
Αηγιωργίτης ή Αηγιωργάτης, λόγω της μεγάλης χριστιανικής εορτής του Αγίου Γεωργίου (23 Απριλίου).
Κάθε χρόνο την Πρωταπριλιά (1 Απριλίου)αναβιώνει το έθιμο με τα αθώα ψέματα και αστεία, που είναι κοινό για όλους σχεδόν τους λαούς.
Λαμπριάτης, λόγω του Ορθόδοξου Χριστιανικού Πάσχα ή Λαμπρής, που επισυμβαίνει συνήθως τον Απρίλιο.
Τριανταφυλλάς, επειδή τον Απρίλιο ανθίζουν οι τριανταφυλλιές.
Καλό Μήνα σε όλους.
Ο Ψεύτης βοσκός
Μια φορά κι έναν καιρό ήταν ένας μικρούλης βοσκός που είχε ένα κοπάδι με αρκετά πρόβατα και ένα μαντρί έξω από το χωριό του. Κάθε πρωί, οδηγούσε τα πρόβατα σε ένα καταπράσινο λόφο κοντά στο μαντρί και τα άφηνε να βοσκήσουν με την ησυχία τους μέχρι να χορτάσουν. Συνήθως περνούσε την ώρα του παίζοντας με την φλογέρα του, αλλά μια μέρα την ξέχασε στο μαντρί. Μη έχοντας τι να κάνει, λοιπόν, σκέφτηκε να σκαρώσει μια φάρσα στους συγχωριανούς του. Ανέβηκε σε ένα βράχο και άρχισε να φωνάζει προς την κατεύθυνση του χωριού. “Βοήθεια συγχωριανοί, λύκος! Ελάτε να με σώσετε! Τρέξτε. Βοήθεια!”
Οι άντρες του χωριού άρπαξαν τσουγκράνες και ξύλα και έτρεξαν να βοηθήσουν το μικρό αγόρι από τον κακό λύκο. “Xα χα χα! Χι χι! Για αστείο φώναξα! Δεν υπάρχει κανένας λύκος εδώ πέρα!” τους είπε ο μικρός βοσκός, μόλις έφθασαν κοντά του αναστατωμένοι.“Σκέφτηκα να σας κάνω να γελάσετε κι εσείς, έτσι για να περάσει η ώρα”. “Πρόσεξε καλά, μικρέ! Μην τολμήσεις και ξανακάνεις κάτι τέτοιο χωρίς λόγο!” του είπαν θυμωμένα οι χωρικοί και επέστρεψαν στο χωρίο τους.
Ο βοσκός, όπως φαίνεται, βρήκε πολύ αστείο αυτό που έκανε, αφού μετά από λίγες μέρες που άρχισε πάλι να βαριέται, επανέλαβε το κόλπο του. “Τρέξτε! Βοήθεια! Ένας μαύρος, κατάμαυρος λύκος είναι έτοιμος να με φάει! Αλήθεια σας λέω!” Οι χωρικοί έτρεξαν για άλλη μια φορά να τον σώσουν με ότι βρήκαν στα χέρια τους αλλά ανακάλυψαν πως πάλι τους έλεγε ψέματα. Έφυγαν πολύ θυμωμένοι μαζί του, χωρίς να του πουν κουβέντα αυτή τη φορά. Να όμως που μια μέρα, μια αγέλη πεινασμένων λύκων όρμισαν στο κοπάδι του βοσκού και άρχισαν να το ξεκληρίζουν. Τρομαγμένος ο βοσκός έβαλε τις φωνές και καλούσε σε βοήθεια:
"Βοήθεια συγχωριανοί. Λύκοι τρώνε τα πρόβατά μου. Τρέξτε. Βοήθεια!" Κανείς όμως δεν πήγε να τον βοηθήσει αφού όλοι νομίζανε οτι για άλλη μια φορά ήθελε να γελάσει μαζί τους. Εκείνη την φορά οι μόνοι που γέλασαν ήταν οι λύκοι. Βρήκαν πρώτης τάξεως φαγητό και το έφαγαν με την ησυχία τους. Μόνο ένας άνθρωπος εκεί κοντά κάτι φώναζε αλλά όπως είναι γνωστό οι λύκοι δεν γνωρίζουν την ανθρώπινη γλώσσα για να καταλάβουν τι έλεγε και έτσι συνέχισαν ανενόχλητοι το φαί τους.
Αν θέλετε να το δείτε:
https://www.youtube.com/watch?v=prJFhM95i6k
